Categorie archief: crisiscommunicatie

Beste Bart,

Samen met half Vlaanderen heb ik naar De Tafel van Gert gekeken waarin je je jarenlange stilzwijgen hebt doorbroken. Zoals ik na afloop in de pers zei, vind ik dat je je staande hebt gehouden en begrijp ik waarom je Gert Verhulst verkoos als interviewer. Je zei onder meer dat het je tijd heeft gekost om alles scherp te krijgen.

Een kenmerk van voortschrijdend inzicht is dat je altijd nog een stapje verder kan opschuiven. Op het einde van het gesprek gaf je aan de reacties en de pers te vrezen. Die voorspelling is deels uitgekomen – we geraken er als samenleving echt niet over uitgepraat – maar dat komt ook wel omdat je deze kans om uitgebreid je verhaal te doen niet ten volle hebt weten te benutten.

Sta me toe het voorbeeld te herhalen dat ik in mijn colleges aan de KU Leuven over crisiscommunicatie gebruik om de basisprincipes van imagoherstel toe te lichten. Het voorbeeld klinkt mogelijk wat badinerend, maar dat doe ik om het emotionele gewicht ervan weg te halen.

Beeld je in dat in je kinderjaren je ouders plots weg moeten, je even alleen thuis laten en zeggen dat je zeker niet aan de snoeppot mag komen. Als je ouders thuis komen, beschuldigen ze je ervan dat je toch een snoepje hebt genomen. Hoe reageer je dan? De theorie beschrijft maar liefst twaalf verschillende manieren om te reageren, telkens met een andere uitkomst. Ik ga ze niet alle twaalf opsommen, maar je wel twee keuzes voorleggen: ga je schuld bekennen of in de verdediging gaan? Die reactie is uiteraard afhankelijk van het gegeven of de beschuldiging klopt of niet. Als je geen snoepje hebt genomen, kan je vol in de tegenaanval gaan. Als je wel een snoepje hebt genomen, is de beste strategie om het boetekleed aan te trekken. Dan waait het incident het snelste over.

Maar wat doe je in het volgende scenario: de beschuldiging luidt dat je vijf snoepjes hebt gejat, terwijl je weet dat het er maar drie waren? Er zijn twee opties. De eerste ga je zeker herkennen: je vindt de beschuldiging onrechtvaardig, want je hebt er maar drie genomen. Je wilt erkenning voor wat je zelf vindt tot waar je in de fout bent gegaan. Maar er is dus ook een tweede optie: je bekent schuld, want of het er nu drie of vijf waren, je hebt je niet aan de afspraken gehouden. De theorie stelt dat je dan in het eerste scenario belandt: het incident waait snel over.

Waar ik moeilijk vat op kan krijgen, is op stemmen die stellen dat “de wraakgodinnen” vinden dat je nooit nog aan de bak mag komen. Ik hoop dat ze om te beginnen daarmee niet naar de slachtoffers verwijzen. Maar wie zijn dat dan wel? Ik denk niet dat ze aan een realiteit beantwoorden. En als ze bestaan, zou hun wraak dan zo ver reiken dat ze je ervan kunnen weerhouden creatief te zijn?

Mijn inschatting is dat je na de miljoenenzaak tegen de VRT, waarbij je all-in bent gegaan, je niet kan verwachten dat die deur snel weer open zal gaan. Maar ik zie vele andere mogelijkheden. Ik weet wat voor een straffe tv-maker je bent, want ik was er zelf bij aan het begin van je carrière, op de set van Meester, hij begint weer en Buiten de zone. Natuurlijk, om spitsvondig te zijn, moet je goed in je vel zitten. Eerst nog de blik verscherpen, en dan hoop ik van harte dat je dat lukt.

Groeten van je oude klasgenoot.